ضرورت و اهداف

ضرورت و اهداف
در دنیای امروز، دانایی یکی از محور‌ها و شاخص‌های اصلی پیشرفت و تعالی هر جامعه به شمار می‌رود. سنجش سطح دانایی به میزان تولید، و مصرف اطلاعات و گسترش دانایی به دسترسی سریع و آسان به منابع علمی موثق وابسته است. دانسته‌های ما یا با مطالعه منابع اطلاعاتی موجود و یا بنا به پژوهش‌هایی که خود انجام می‌دهیم، به دست می‌آید. از آنجا که جهان با سرعتی وصف‌ناشدنی به سوی پیشرفت و تکنولوژی گام برمی‌دارد و در حرکتی چندسویه، هم به سوی پیچیدگی و هم به سوی گستردگی علم پیش می‌رود، لزوم وجود پژوهش و پژوهشگر بیش ازپیش احساس می‌شود. پژوهش در هر موضوع، به هر گونه و در هر سطحی که انجام شود، تلاشی منسجم و نظام‌مند در راستای توسعه دانش موجود درباره موضوع‌هایی است که با آنها سروکار داریم. پژوهش کوششی است برای یافتن بهترین راهکار‌های ممکن برای حل مشکلات موجود در عرصه‌های زندگی. اگرچه برای «پژوهش»، تعاریف متعددی شده است. برخی آن را «مطالعه آگاهانه، برنامه‌ریزی شده و روشمند به هنگام رویارویی با مسأله‌ای پیچیده و مبهم به قصد ایجاد وضوح و رفع پیچیدگی و ابهام از آن مسأله» بیان نموده‌اند.
اهداف پژوهش شامل اکتشاف، توصیف، تبیین، فهم، پیش بینی، تغییر، ارزشیابی، و برآورد تأثیر است. اما باید توجه داشت که یک پروژه تحقیقاتی می تواند فقط یکی از این اهداف، یا شاید چند هدف را به ترتیب تعقیب کند. برای مثال، یک مطالعه می تواند صرفا توصیفی باشد، یا شاید با مرحله توصیف آغاز شود و سپس به سمت تبیین و بعد تغییر حرکت کند. توسعه علمی، صنعتی و فرهنگی هر کشور بدون پرداختن به امر پژوهش با موفقیت چندانی همراه نخواهد بود. در واقع پژوهش موتور محرک پیشرفت و توسعه محسوب می‌شود. حتی اگر نشانه‌هایی از توسعه بدون پرداختن به مبانی پژوهشی رخ دهد آن توسعه مستمر و پایدار نخواهد بود و نمی‌تواند مسیر مطمئنی را طی کند. بنابراین، پژوهش مبنای توسعه است و تضمینی برای استمرار توسعه به شمار می‌آید. همچنین، به کار بستن نتایج پژوهش‌های انجام شده در هر زمینه به بهبود راهکار‌ها و روش‌های معمول در زمینه‌های مورد نظر منجر می‌شود.
اگرچه اساسا سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بعنوان زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی رسالت پژوهش را بر عهده دارد و فلسفه وجودی آن پژوهش به منظور توسعه گستره دانش در زمینه کشاورزی است اما سازمان جهاد کشاورزی نیز با توجه به اینکه پژوهش یکی از محورهای مهمی است که ضامن پیشرفت و توسعه پایدار به شمار می‌آید و نظر به مواجه و تشخیص بهتر مسائل و مشکلات بخش کشاورزی به دنبال حل آن ها از طریق انجام پژوهش‌ می‌باشد. در واقع در دستگاه‌های اجرایی پژوهش ماهیتی بازنگرانه به امور جاری برای دستیابی به فردایی بهتر را داشته و در بهینه‌سازی روند و اقدامات نقش کاتالیزور را ایفا می‌کنند. با این رویکرد و طبق دستورالعمل اجرایی بند 116 ماده واحده قانون بودجه سال 1392 کل کشور شورای پژوهشی این سازمان از شهریورماه سال 1392 شروع به کار نموده است. مهم‌ترین هدف از تشکیل این شورا تصویب طرح‌های پژوهشی و تعیین اولویت‌های انجام آن می باشد. این شورا بر آن است تا با یاری مراجع بالادست، مراکز علمی و تحقیقاتی (مرکز تحقیقات و دانشکده کشاورزی) و بر اساس برنامه‌های تدوین شده و اسناد بالادستی بتواند سهم اندکی در رویکرد اصولی و هدفمند به مقوله تحقیق و پژوهش ایفا نماید. بدون تردید تعریف صحیح مسائل و اولویت ها و اجرای مطلوب طرح‌های پژوهشی متضمن نتایج ارزشمندی همچون جهت‌گیری روشن در فرآیند تحقیقات، جلوگیری از اتلاف منابع، پرهیز از دوباره‌کاری و موازی‌کاری، تخصیص بهینه منابع اعتباری، تسهیل انتقال و اجرای نتایج و یافته‌های پژوهشی و افزایش نقش تحقیقات در تصمیم سازی و تصمیم گیری های کلان سازمانی خواهد بود.