پرتو هسته‌ای؛ انقلاب ماندگاری و کاهش ضایعات کشاورزی
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی همدان از افتتاح بزرگترین سایت پرتودهی محصولات کشاورزی غرب کشور در ملایر خبر داد و گفت: این فناوری هسته‌ای، با افزایش ماندگاری و کاهش ضایعات، تحولی بزرگ در امنیت غذایی کشور خواهد بود.
به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی همدان، حسن محمدی ، با بیان اینکه یکی از بزرگترین وظایف جهاد کشاورزی ایجاد امنیت غذایی است، اظهار کرد: امنیت غذایی به معنای دسترسی فیزیکی و اقتصادی تمامی مردم به غذای کافی و مغذی در تمام ایام سال است.
وی ضایعات کشاورزی را یکی از مهمترین چالش‌های این حوزه دانست و با استناد به تحقیقات جهانی، عنوان کرد: ۲۵ تا ۳۰ درصد محصولات کشاورزی در مراحل داشت، برداشت و پس از برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند که معادل ۹۳ صدم تا ۱/۳ میلیارد تن دورریز محصولات غذایی در دنیا است.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی همدان گفت: این در حالی است که ۸۳۰ میلیون نفر در جهان با کمبود شدید مواد غذایی مواجه هستند و 2/5 میلیارد نفر نیز مشکل امنیت غذایی دارند.
پرتودهی؛ راهکاری نوین برای کاهش ضایعات و افزایش ماندگاری
وی پرتودهی محصولات کشاورزی را راهکاری موثر برای کاهش ضایعات و افزایش ماندگاری آنها برشمرد و با بیان اینکه پرتودهی صنعتی نسبتاً جدید است که از سال ۱۹۸۵ در آلمان برای گوشت آغاز شد، افزود: امروزه از انرژی هسته‌ای در بحث کاهش ضایعات، نگهداری و بسیاری فاکتورهای دیگر استفاده می‌شود.
محمدی چین را بزرگترین تولیدکننده و مصرف‌کننده محصولات کشاورزی پرتودهی شده در جهان معرفی کرد و گفت: یک سوم محصولات کشاورزی پرتودهی شده در دنیا، هم در چین تولید و هم مصرف می‌شوند.
این کشور دارای ۱۲۰ مرکز پرتودهی است در حالی که در کل دنیا حدود ۵۰۰ مرکز پرتودهی در ۱۵ کشور فعال هستند و خوشبختانه ایران نیز جزء همین ۱۵ کشور است.
کاربردهای متنوع پرتودهی در صنایع غذایی و کشاورزی
وی به کاربردهای مختلف پرتودهی اشاره کرد و مطرح کرد: پرتودهی با استفاده از منبع تولیدکننده اشعه، کاربردهای متنوعی دارد؛ یکی از مهمترین آنها پاستوریزه کردن محصولات پودری مانند زردچوبه، انواع پودر سبزیجات و پودر سیر است که برخلاف شیر، نمی‌توان آنها را حرارت داد.
همچنین در مقابله با حشرات و آفات، به ویژه در نخود و حبوبات و در بحث انبارداری، بسیار موثر است، پرتودهی می‌تواند عمر ماندگاری محصولاتی مانند مارچوبه را تا دو برابر افزایش دهد.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی همدان همچنین به نقش پرتودهی در حفظ ذخایر ژنتیکی اشاره کرد و گفت: ما با صادرات محصولاتی مانند سیر و سیب‌زمینی، می‌توانیم از پرتودهی برای جلوگیری از کاشت و استفاده مجدد از ذخایر ژنتیکی کشورمان در کشورهای دیگر استفاده کنیم.
صرفه‌جویی در انرژی با استفاده از پرتودهی
وی به اهمیت صرفه‌جویی در انرژی در کشورمان اشاره کرد و تصریح کرد: ما در حال حاضر ۵۵۰ هزار تن ظرفیت ذخیره‌سازی سیب‌زمینی داریم که برای نگهداری آنها در دمای ۲ تا ۳ درجه سانتی‌گراد، مصرف برق و انرژی بالایی داریم. با پرتودهی سیب‌زمینی، با توجه به وضعیت آب و هوایی همدان، می‌توانیم تا پایان اسفندماه در انبارهای معمولی یا نیمه‌مکانیزه و با کمترین مصرف انرژی، آنها را نگهداری کنیم. همچنین پرتودهی در جلوگیری از جوانه‌زنی محصولات کشاورزی مانند سیر و سیب‌زمینی نیز موثر است.
سایت پرتودهی ملایر؛ گامی بزرگ در توسعه کشاورزی استان همدان
محمدی از امضای تفاهم‌نامه سازمان انرژی اتمی با وزارت جهاد کشاورزی در سال‌های اخیر خبر داد و گفت: بر اساس سند آزمایش ۲۰ ساله، کل کشور بر اساس ظرفیت‌های صنعتی و کشاورزی به ۱۲ منطقه تقسیم شده و قرار است در این ۲۰ سال در هر ۱۲ منطقه سایت پرتودهی ایجاد شود.
همدان نیز جزو منطقه سه شامل استان‌های کردستان، کرمانشاه و همدان است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر در کل کشور ۷ مرکز پرتودهی در شهرهای تهران، قزوین، اصفهان، یزد، مشهد و بناب فعال هستند، عنوان کرد: خوشبختانه در سال ۱۴۰۲، ما از این امتیاز استفاده کرده و با سازمان انرژی اتمی ارتباط برقرار کردیم، یک سرمایه‌گذار بخش خصوصی در شهرستان ملایر در حوزه سایت پرتودهی ورود کرده و پس از اخذ تاییدیه از سازمان انرژی اتمی ایران، کار را در زمینی به مساحت ۱۲۰ هزار متر مربع با زیربنای ۲۰ هزار متر مربع آغاز کرده است.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی همدان با اشاره به پیشرفت فیزیکی این طرح، بیان کرد: تاکنون بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان در این طرح هزینه شده و پیش‌بینی می‌شود کل سرمایه‌گذاری به حدود هزار میلیارد تومان برسد.
وی مطرح کرد: فاز اول این طرح، شامل سامانه پرتودهی گامای استخری، که در آن منبع پرتو در عمق ۶ متری آب قرار می‌گیرد و محصولات در بسته‌های مختلف پرتودهی می‌شوند، در شهریورماه امسال به بهره‌برداری خواهد رسید.
محمدی با تأکید بر اینکه در فاز اول، محصولات کشاورزی مانند کشمش ۴۰ هزار تن محصول صادراتی ملایر، گردو، بادام، خشکبار، سیر، سیب‌زمینی، انواع ادویه و چاشنی و همچنین تجهیزات پزشکی غیرکشاورزی نظیر ایمپلنت و پروتز قابل پرتودهی خواهند بود، افزود: تاییدیه زیست محیطی از سازمان حفاظت محیط زیست و تاییدیه غذا از معاونت غذا و دارو نیز برای این طرح اخذ شده است.
وی در پایان به فازهای بعدی این طرح اشاره کرد و گفت: فاز دوم که تا پایان سال یا پایان خرداد ۱۴۰۵ به بهره‌برداری می‌رسد، شامل سامانه پرتودهی الکترون از نوع شتاب‌دهنده ELV است که برای تصفیه آب و محصولات کشاورزی و پزشکی کاربرد دارد.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی همدان خاطرنشان کرد: فاز سوم نیز که فازی بسیار مهم است و بسیاری از سایت‌های کشور آن را ندارند، شامل سامانه پرتودهی الکترون و اشعه ایکس از نوع شتاب‌دهنده است که امکان پرتودهی محصولات بسته‌بندی شده با ضخامت ۵۰ سانتی‌متر را فراهم می‌کند.
در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید
سایر مطالب مرتبط با "صنایع تبدیلی و غذایی"
